Τι είναι η λιθίαση του ουροποιητικού;
Είναι η ύπαρξη των λίθων σε οποιοδήποτε σημείο του ουροποιητικού. Οι λίθοι (πέτρες), μπορεί να βρίσκονται στους νεφρούς, στους ουρητήρες, στην ουροδόχο κύστη, ή σε σημείο της ουρήθρας. Οι λίθοι αυτοί μπορεί να έχουν οποιοδήποτε μέγεθος, έτσι ξεκινάνε από το μέγεθος κόκκου άμμου και μπορούν να φτάσουν σε πραγματικά μεγάλο μέγεθος που καταλαμβάνει όλο το μέγεθος της πυέλου (κοραλλιοειδής λιθίαση) ή ακόμη και της ουροδόχου κύστης. Το σχήμα τους μπορεί να είναι λείο ή ακανθωτό, ακανόνιστο ή ωοειδές και το χρώμα τους έχει μεγάλη ποικιλομορφία.
Πόσο συχνή νόσος είναι η λιθίαση;
Αποτελεί την 3η συχνότερη νόσο του ουροποιητικού μετά από τις ουρολοιμώξεις και τις παθήσεις του προστάτη. Ανευρίσκεται στο 5% του γενικού πληθυσμού ενώ στις χώρες της βόρειας Αμερικής και την Ευρώπης ανέρχεται στο 12%. Η πιθανότητα να αναπτύξει ξανά λιθίαση ένας ασθενής μετά από το πρώτο επεισόδιο είναι 60%.
Ποιά είναι η συχνότερη εποχή των λιθιάσεων;
Η μεγαλύτερη συχνότητα των κωλικών είναι οι καλοκαιρινοί και οι φθινοπωρινοί μήνες. Ο λόγος που συμβαίνει αυτό είναι η μικρότερη παραγωγή ούρων λόγω αυξημένης εφίδρωσης κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού.
Ποιος ο ρόλος της διατροφής;
Με την βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης και την αύξηση της κατανάλωσης ζωικού λευκώματος και λίπους αυξήθηκε και η λιθίαση του ουροποιητικού. Η ελαττωμένη πόση νερού αποτελεί επίσης αρνητικό παράγοντα και προάγει την λιθίαση. Γι αυτό αποτελεί και δυτική νόσο, αφού στις προηγμένες χώρες υπάρχει υψηλή κατανάλωση κόκκινου κρέατος, και άφθονη λήψη διουρητικών αφεψημάτων, όπως καφές, τσάι και κόκα κόλα.
Τι σύσταση έχουν οι λίθοι του ουροποιητικού; Ποιά είναι τα αίτια της λιθίασης;
- Λίθοι από ασβέστιο. Αποτελούν την μερίδα του λέοντος, οφείλονται σε αυξημένη απέκκριση ασβεστίου στα ούρα. Τα αίτια μπορεί να είναι: Υπερπαραθυρεοειδισμός, αυξημένη απορρόφηση ασβεστίου από το έντερο, νεφρική υπερασβεστιουρία και ιδιοπαθής υπερασβεστιουρία.
- Λίθοι από ουρικό οξύ. Οφείλονται σε αυξημένη έκκριση ουρικού οξέως στα ούρα. Αυτό μπορεί να γίνει σε ασθενείς με υπερουριχαιμία, κατανάλωση ζωικού λίπους και κόκκινου κρέατος, ουρική αρθρίτιδα, χημειοθεραπεία.
- Λίθοι από κυστίνη. Οφείλεται σε αυξημένες τιμές του αμινοξέος αυτού στα ούρα. Η κυστινουρία είναι μια κληρονομική νόσος που μεταβιβάζεται με τον υπολειπόμενο χαρακτήρα.
- Λίθοι από στρουβίτη(εναμμώνιο φωσφορικό μαγνήσιο): σχηματίζονται όταν υπάρχει λοίμωξη από μικρόβια που παράγουν ουρεάση.
Ποιά είναι τα συμπτώματα της λιθίασης;
- Κωλικός: είναι ένας πολύ δυνατός πόνος που αντανακλά στην οσφυική χώρα, ο οποίος έρχεται και φεύγει και ο ασθενής δεν καταφέρνει να βρει θέση που να μην αισθάνεται πόνο. Ο κωλικός οφείλεται στην διάταση του νεφρού που δεν μπορεί να προωθήσει τα ούρα προς την ουροδόχο κύστη.
- Αίσθημα βάρους στη περιοχή του νεφρού. Αυτό το σύμπτωμα υπάρχει όταν η απόφραξη που προκαλεί η πέτρα είναι χρόνια.
- Αιματουρία: συνήθως είναι ήπια αιματουρία και τις περισσότερες φορές είναι μικροσκοπική, δηλαδή μπορεί να φανεί μόνο στο μικροσκόπιο.
- Δυσουρικά ενοχλήματα. Συχνουρία και αίσθημα ατελούς κένωσης της κύστης ή ακόμη και αποφρακτική ούρηση.
Πως γίνεται η διάγνωση της λιθίασης;
- Λεπτομερής λήψη ιστορικού.
- Κλινική εξέταση.
- Απλή ακτινογραφία, νεφρών ουρητήρων κύστης.
- Υπερηχογράφημα νεφρού.
- Γενική εξέταση ούρων.
- Ενδοφλέβια πυελογραφία
- Αξονική τομογραφία.
Πότε η λιθίαση και ο κωλικός του νεφρού αποτελούν επείγουσες καταστάσεις;
- Λιθίαση σε μονόνεφρο.
- Λιθίαση σε χρόνια νεφρική ανεπάρκεια.
- Λιθίαση σε κυοφορούσα
- Λιθίαση σε παιδί.
- Λιθίαση σε καρδιαγγειακό ασθενή.